ဒီးမ့ၢ်လၢမုၢ်နၤလီၤ
လၢ အံၣ်လံၣ်ဝံစၢၣ် အလံၥ် “Night starkly” အပူၤန့ၣ် ပထံၣ်ဘၣ် တၢ်လီၤသးအုး သၦီၤ ဘၣ်ထွဲဒီး တၢ်မၤလူၤကွံၥ် ၦၤကလုၥ် (Holocaust)လီၤ. အိၣ်သူၣ်လီၤအသးလၢ အတၢ်လဲၤခီဖျိ ဖဲနၣ်စံၣ်အတၢ်သံဒဲပတုၥ်န့ၣ် ဝံစၢၣ် ကွဲးတၢ်ဂ့ၢ်အံၤ ဒုးထံၣ်ထီၣ်ၦၤ တၢ်ဂ့ၢ်ဘၣ်ထွဲ တၢ်ဟးထီၣ်ကွံၥ်လၢ ကီၢ်အဲၤကူပတူးလီၤ. ဖဲစီၤမိၤရှ့ဒီး အံၣ်စရ့လးဖိ တဖၣ် ထူၣ်ဖျဲးထီၣ် ဖဲဘူၣ်လဲၤကပၥ်အဆိကတၢၢ်တဘျီဝံၤ (၂ မိၤ ၁၂), ဒီး ဝံစၢၣ် တဲဝဲလၢ နၣ်စံၣ်တဖၣ် ဖီၣ်အံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် ဖဲဘူၣ်လဲၤကပၥ် ဝံၤဝဲလီၤ.
ပကကတိၤအၢ ဝံစၢၣ်လၢ အတၢ်တဲစိၣ် စံးတၢ်လၢအံခးတကပၤလီၤ. ဒီးဆိကမိၣ်လၢ လံၥ်စီဆှံပၥ်ဖျါ တၢ်မၤအသးတမံၤအံၤ ခိၣ်ခံလိၥ်သးလီၤ. ဖဲဘူၣ် လဲၤကပၥ်အနၤန့ၣ် ယ့ၣ်ၡူးအိၣ်ဒီးအတၢ်မုၢ်လၢ်လၢ ကမၤထူၣ်ဖျဲးကွံၥ် ယွၤအၦၤဂီၢ်မုၢ် လၢတၢ်တူၢ်ဘၣ်တၢ်အလီၢ်န့ၣ် အဝဲပျဲၦၤလၢကမၤသံအီၤတဖၣ် ကဖီၣ်အီၤလီၤ.
စီၤယိၤဟၣ် ဆှၢၦၤဆူ တၢ်ထံၣ်အစီအဆှံ တချုးဖဲတၢ်ဖီၣ်ယ့ၣ်ၡူးလီၤ. ယ့ၣ်ၡူး “အသူၣ်ကိၢ်သးဂီၤ” လၢ…
ထူသနူလၢအလီၤမၢ်တ့ၢ်လၢ ခါလၢအပူၤကွံာ်
လၢတၢ်သးဟးဂီၤလၢ တၢ်အီၣ်ကျိၣ်အီၣ်စ့ ဒီးတၢ်စူးကါကလီကွံာ်စ့အါအါဂီၢ်ဂီၢ်လၢ အဘီမုၢ်ပူၤ‚ ခိၣ်ရၠာစးံယၣ်အစီၤပၤ ယိၣ်ကၠိၣ် (၁၆၉၄-၁၇၇၆) ‚ ဆၢတဲာ်လၢကဆီတလဲ ကွံာ်တၢ်အိၣ်သးတဖၣ်လီၤႉ လၢတၢ်ကတၢၤကွံာ်တၢ်အံၤအဂီၢ်‚ အ၀ဲBတီဃာ် ထူသနူ တၢ်စုသ့လၢ တၢ်မၤအီၤလၢထူအယံၤၣ်လီၤႉ တယံာ်ဘၣ်ၣ်လီၤႉ
ဖဲ ၂၀၁၁ နံၣ်ၣ်လီၤႉ အ၀ဲတယာ်ကွၢ်လၢ ထူကဘျၣ်အံၤ တၢ်မၤစဲအီၤလၢမၤဘၢၣ်ရၠာစးံၣ်စးခိၣ်လိၤ၀ံၤ‚ တံာ်လီၤဆံးဆံးဖိ ဒ်ပျံၤဘိဖိအသိး‚ လၢခံ အ၀ဲတ့က့ၤ တၢ်အံၤတဆီဘၣ်တဆီၣ်လီၤႉ
လၢလံာ် ၂ မိၤဒီး အပူၤၢ်တၢ်ဂ့ၢ်လၢ တၢ်ဘၣ်စူးကါတၢ်ဂီၢ်မုၢ်ဂီၢ်ပၤလၢ ကသူၣ်ထီၣ်ဒဲစီဆှံလၢ အပာ်ဃုာ်ဒီးထူအယဲၤတဖၣ် ဒ်သိးကဆး စီၤအၤဟရၠာစးိၣ် အဆ့ကၤ န့ၣ်လီၤႉ ပှၤစုသ့လၢ အအိၣ်ဒီးတၢ်သ့တၢ်ဘၣ် ပိာ်ဆူတုၤအကဲထီၣ် အဘ့ၣ်ဘၣ် ဘူသလါ ဒီးတံာ်ကဲထီၣ်အီၤလၢ လုၣ်ဒီးဒၢနုာ်၀ဲလၢတၢ်လါဒီးတၢ်လုးတကူာ် ဒီးတၢ်ဂီၤဒီးဖှီ၀ါ ကဆှၣ်’’န့ၣ်လီၤ (၂ မိၤ ၃၉း၃) ႉ မ့ၢ်တၢ်စုသ့အတၢ်မၤလၢ တၢ် ဘၣ်မၤအီၤ လီၤတံၢ် လီၤဆဲးအံၤ ကဲထီၣ်တၢ်မနုၤန့ၣ်လဲၣ်ႉ မ့ၢ်ဆ့ကၤအံၤ မ့ၢ်တဲတၢ်ကကူထီၣ်သိးထီၣ်အီၤ ဧိၤန့ၣ်ဧါႉ…
ဆၣ်တဖၣ်အတၢ်တၤ
နံၣ်ကယၤ ၂၀ အဆိအခါ ပှၤအံးတလံးဖိပှၤကွဲးထါ F.T. Marinetti မၤအိၣ်ထီၣ် ခါဆူညါသနူ (Futurism) လၢ အမ့ၢ်တၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤလၢ အဘၣ်ဃးဒီး တၢ်သ့တၢ်ဘၣ်ဒီး တၢ်ဆိကမိၣ်မှံလၢ အဂ့ၢ်လိာ်ကွံာ် ခါလၢအပူၤကွံာ်ၣ် မၤလၤကပီၤ စဲးဖီကဟၣ်န့ၣ်လီၤႉ ဖဲ ၁၉၀၉ နံၣ်န့ၣ် Marinetti ကွဲး၀ဲလံာ်ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သး ဘၣ်ဃးဒီးခါဆူညါသနူ (Manifesto of Futurism) န့ၣ်လီၤႉ ဖဲန့ၣ်အပူၤ အ၀ဲ တဲဖျါဘိးဘၣ်၀ဲ ‘‘တၢ်ထံၣ်အံၣ်ထံၣ်ဆံး ပိာ်မုၣ်ပိာ်မၢၤတဖၣ်’’‚ ပ့တၢၤ၀ဲ ‘‘တၢ်ဒိတီၢ် လၢစုခီၣ်‚’’ ဒီးပာ်ဖျါဆှဲဆှဲဒ်အံၤၢ် အန့ၣ်လီၤႉ ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်တၢ်ဒုးတၢ်ယၤဖးဒိၣ်တၢတဘျီ တဟဲစိာ်န့ၢ်တၢ်လၤတၢ်ကပီၤ ဘၣ်ႉ Marinetti အနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်၀ဲ သံဖဲ ၁၉၄၄ နံၣ် န့ၣ်လီၤႉ မ့မ့ၢ်ဆၣ်ဧိၤဖီဧိၤ တဖၣ် အိၣ်ဒၣ်အတၢ်ဒၣ်၀ဲဖဲအလီၢ်လီၢ်န့ၣ်လီၤႉ
စီၤပၤစီၤဒၤ၀ံး သး၀ံၣ်ထါဘၣ်ဃးဒီး ဆၣ်ဧိၤဖီဧိၤတဖၣ် ဘၣ်ဆၣ်အတၢ်ထံၣ် တခီလီၤဆီဒိၣ်မးန့ၣ်လီၤႉ အ၀ဲကွဲး၀ဲဒၣ် ‘‘တုၤယကွၢ်နမူခိၣ်နစုမုၢ်စုနၢၤ အတၢ်မၤ‚ လါဒီးဆၣ်ဧိၤဖီဧိၤလၢ နပာ်လီၤဒီး ပှၤကညီလၢ နကသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤအီၤၣ် မ့ၢ်မနုၤလဲၣ်’’ (စံး…
ဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်လၢပအဲၣ်ဒိး
အ့ၣ်ရၠာစးီၣ်ဘၢ အိၣ်ခိးကနၣ် တၢ်ဖးအစၢလၢ အမဲရၠာစးကၤပှၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါ ကပာ်ဖျါထီၣ်လီၤႉ မ့ၢ်တၢ်ဆၢဆူၣ်ဆၢမနၤလၢ အ၀ဲဒီး သီမၢးကၠဲးဖၢၣ်စၢၣ် ခံဂၤ အဘၢၣ်စၢၤ ဖဲအနံၣ် ၁၈၀၀ ကီၢ်ခိၣ်တၢ်ဃုထၢြပၢန့ၣ် ဘၢ အိၣ်ဒီး တၢ်နာ်န့ၢ်လီၤသး အဂ့ၢ်ဂံၢ်ထံးလၢ ကဘၣ်တၢ်ဟ့ၣ်အီၤအနၢၤလီၤႉ ဘၣ်ဆၣ်‚ အ၀ဲဃၣ်ကွံာ်ၣ်‚ လၢခံကတၢၢ် ဘၢ ဘၣ်သံ ဒ်သးပှၢ်ထုတ့ှုၤတဂၤအသိးလီၤႉ
ဖဲစီၤပၤစီၤဒၤ၀ံး တုၤအိၣ်မံၤတုာ်ပှၢ်တီၤအကတီၢ်ၣ် တၢ်ပူထီၣ်န့ၣ် ဃၣ်ကွံာ်သးလီၤ (း၁၁-၅၃) ႉ စီၤအဒိနံၤယၤ အတၢ်ကမၣ်ဘၣ်တၢ်ဒုးပူၤဖျဲးဘၣ်ဆၣ်ၢ်စီၤပၤအလီၢ်ၢ်သးလီတၢ်လၢ အတမ့ၢ်ပတၢ်ထဲလဲၣ်ညါ လဲၣ်ႉ ပကဂုာ်ကျဲးစၢး ဟံးန့ၢ်တၢ်စိတၢ်ကမီၤနီၢ်ကီၢ်ထဲလဲၣ်ဂ့ၤထဲလဲၣ်ဂ့ၤ‚ မ့တမ့ၢ်‚ တၢ်စုလီၢ်ခီၣ်ခိၣ်ၢ်အါထီၣ်တၢ်ဆူညါထီဘိလီၤႉ ပတလီၤဂာ်ဒီးယ့ၣ့်ှှူးလၢအမ့ၢ်ပှၤ ‘‘ဆီၣ်လီၤအသးဒီးစူၢ်၀ဲတုၤ အဒိးသံအသး‚ တုၤအဒိးသံအသးလၢထူၣ်စုညါအလိၤ’’ (ဖံ ၂း၈) ထဲလဲၣ်ညါလဲၣ်ႉ
လၢတၢ်ဘျံးကဒါအပူၤၢ်တၢ်န့ၣ် တဟဲစိာ်န့ၢ်ပှၤလၢ ပတၢ်မိၣ်န့ၢ်သးလီအမ့ၢ်အတီကတၢၢ်အယိာ် ကတၢၢ်ဘၣ်ႉ တၢ်ပာ်လီၤတၢ်အစၢဆူ ယွၤအစုပူၤန့ၣ် မ့ၢ်ကျဲထဲတဘိဧိၤလၢ အဆှၢဆူ တၢ်ဃူတၢ်ဖိးဒီး တၢ်သးခုလီၤႉ
က့ၤကဒါက့ၤဆူတၢ်အခီၣ်ထံးခီၣ်ဘိ
တၢ်ပာ်လီၤသးလီၤတံၢ်လီၤဆဲးတဖၣ် ဖျါလၢပှၤမၤအီၤတထီၣ်ဘး တလၢပှဲၤဘၣ်န့ၣ်လီၤႉအဃိပှၤတနီၤနီၤ မၤလီၤနံၤတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီတမံၤအံၤ ခီဖျိဟ့ၣ်ထီၣ်နံၣ်ထီၣ်သီ အတၢ်အၢၣ် လီၤသးလၢ ပှၤမၤလၢပှဲၤန့ၢ်၀ဲသ့၀ဲတဖၣ်လီၤႉ အဒိ စှၤမံၤလၢ ကမျၢၢ်ဂ့ၢ်၀ီကစီၣ်တုၤ အိၣ်လိာ်သးကျိၤကျဲ (ှသခငၠူ ာနိငၠ) တဖၣ် မ့ၢ်ဒ်လာ်အသိးလီၤႉ
‘၀ံၢ်၀ၢ်နစုဆူပှၤနီၣ်သိလ့ၢ်ကဒဲကဒဲဖဲ သိလ့ၣ်ပတုာ်မ့ၣ်ဖီးန့ၣ်တက့ၢ်ႉ’ ‘ဆဲးလီၤမံၤ လၢ ၂၆ မံးလာ် တၢ်ဃ့ၢ်ြပၢအဂီၢ်န့ၣ်တက့ၢ်ႉတဘၣ်ဃ့ၢ်တဂ့ၤႉ’ ‘ဆိကတီၢ်တၢ်သုးဆၢ သုးကတီၢ်တက့ၢ်ႉ-ခဲမုၢ်ဆ့ၣ်မးႉ’ ‘ဟးထီၣ်နတၢ်ဒၣ်နဲၢ်တၢ်မၤစၢၤလၢ စံရၠာစးံၤ ခီၣ်ဖၠူထၢၣ်ရၠာစးဲၣ်ကျဲၤမၤန့ၢ်ခၢၣ်စးတၢ်လၢနဂီၢ်တဂ့ၤႉ’ ‘တဘၣ်မၤတံၤမၤသကိးဒီး ပှၤတဂၤဂ့ၤတဂၤဂ့ၤ‚ လၢအပာ်ဖျါထီၣ်နီၢ်ခိတၢ်မၤလ့ၤဘၣ်ဃးတၢ်အီၣ်ဟူးဂဲၤသိၣ်နဲၣ်ကျဲၤတဂ့ၤႉ’
ဘၣ်ဆၣ်ဒီးၣ်‚ ခီဖျိ၀ံယဃ့းစက့လးၣ်လီၤႉ
ဘၣ်ဆၣ်ဒီးၣ် ကဘၣ်ဟဲက့ၤ၀ဲဒၣ်ဆူ တၢ်အခီၣ်ထံးခီၣ်ဘိၣ်လီၤႉ လၢတၢ်အံၤအပူၤ‚ ပာ်စ့ၢ်ကီးဒီးတၢ်လုၢ်မၤဘူၣ်ၣ်လီၤႉ လၢပှၤယူဒၤဖိလၢပျၢၤတဖၣ်အဂီၢ်ၣ်လီၤႉ ကစၢ်ယွၤစံးဘၣ် အံၣ်စရၠာစး့လးအပဒိၣ်တဖၣ်လၢၢ်ဆူၣ်‚ ဒီးတၢ်ဂုာ်ဆူၣ်ပျီဆူၣ်လၢသုအိၣ်တက့ၢ်ႉ ဒီးမၤတၢ်စံၣ်ညီၣ်ဒီးတၢ်တီတၢ်လိၤတက့ၢ်ႉ’’ (၉ၣ်လီၤ (ယၤ ၂း၁၇) ႉ နံၣ်ဆဲးဆၢအကတီၢ် ဒ်သိး အံၤၣ်‚ မ်ပကအိၣ်မူပာ်ဖျါ ပတၢ်နာ် ခီဖျိ တၢ်က့ၤကဒါက့ၤဆူတၢ်အခီၣ်ထံးခီၣ်ဘိ‚ လၢအမ့ၢ် ‘‘အဲၣ်ယွၤနကစၢ်‚ ဒီးအဲၣ်ပှၤလၢနဃၢၤ ဒ်နအဲၣ်လီၤနသးဒၣ်နဲအသိးတက့ၢ်’’ (မး ၂၂း၃၇-၃၉)…
စၢၤသွဲၣ်သီခဲအံၤ
ဖဲ ၁၉၆၄ နံၣ်န့ၣ် ပှၤသးစၢ်လၢအမ့ၢ် တၢ်ဒီတဒၢခိၣ်ဃၢၤ ပှၤကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့ ဲၠခု တနငညဘနမါ စံး၀ဲ ‘‘ပှၤအနံၣ် ၃၀ အဘျဲၣ်န့ၣ် တဘၣ်နာ်န့ၢ်အီၤနီတဘျီတဂ့ၤ’’ န့ၣ်လီၤႉ အ၀ဲအတၢ်ထံၣ်တဲဖျါလၢ ပှၤဒီတစိၤအဖီခိၣ်အံၤန့ၣ် အ၀ဲအသးအုးက့ၤလၢခံန့ၣ်လီၤႉ လၢခံန့ၣ် အ၀ဲတဲ၀ဲလၢ ‘‘တၢ်ကတိၤလၢယကတိၤလၢ ယခိၣ်အဖီခိၣ် တခါအံၤ ပှၤနၢ်ပၢၢ်ကမၣ်၀ဲဒၣ်လၢ ကဲထီၣ်၀ဲဒၣ်တၢ်လၢအကမၣ်တခါန့ၣ်လီၤ’’ႉ
နနၢ်ဟူဘၣ် တၢ်ကတိၤအၢသီလၢ စူၢ်ဃီၤ၀ဲတၢ်လၢ ပှၤအိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်လၢ အနံၣ်တကထိန့ၣ်ဧါႉ မ့တမ့ၢ် ပှၤအဂၤတစိၤဧါႉ တၢ်ဆိကမိၣ်သၢခါလၢ ပဆိကမိၣ် အီၤလၢ ပစိၤတစိၤဘၣ်တစိၤအဂီၢ်န့ၣ် ပဒီၣ်တဲာ်ကွံာ်အီၤသ့လၢ ကျဲခံဘိန့ၣ်လီၤႉ မ့ၢ်၀ဲ ကျဲလၢအဂ့ၤဒိၣ်တဘိန့ၣ်လီၤႉ စီၤပၤဃံးစကံယၤ မ့ၢ်ဒၣ်လဲာ်စီၤပၤတဂၤလၢ အဖၠဲး ဘၣ်ဆၣ် အ၀ဲလီၤတိၢ်လၢ တၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးလၢ စၢၤသွဲၣ်တစိၤဆူတစိၤန့ၣ်လီၤႉ ဖဲအ၀ဲသးစၢ်ဒ်အခါ အ၀ဲဘၣ်တၢ်ဆါလၢအဆူၣ်ဒိၣ်မးလီၤႉ အ၀ဲကိးထီၣ်ယွၤ ဒ်သိး ကစၢ်ယွၤ ကဟ့ၣ်ဒံးအီၤ သးသမူန့ၣ်လီၤ ( း၂-၃) ႉ ကစၢ်ယွၤဟ့ၣ်၀ဲ စီၤပၤဃံးစကံယၤ အသးသမူဆူမဲာ်ညါ တဆံယဲၢ်နံၣ်န့ၣ်လီၤ…
တၢ်တုၤအိၣ်ပှၤဂုၤပှၤဂၤလၢ ယ့ၣ့်ှှူးအဂီၢ်
ဖဲအပူၤကွံာ်ဆံဆဲၣ်နံၣ်န့ၣ် ပှၤဘၢ်၀ိၢ်ဖိလၢ အအိၣ်လၢ ကီၢ်ဖံးလံးပဲၣ် ကစၢၢ် မ့ၣ်ဒၢ်နၣ်အိၣ် တဖၣ်အပူၤန့ၣ် တသ့ၣ်ညါမံၤယ့ၣ့်ှှူးဘၣ်ႉ ပှၤတဖၣ်အံၤ ဘၣ်ထွဲလိာ်သးဒီး ပှၤအိၣ်လၢဟီၣ်ခိၣ်ချၢတဆံးတက့ၢ်ဧိၤလီၤႉ တၢ်လဲၤတၢ်လၢ တၢ်ကဆှၢ တၢ်အီၣ်တၢ်အီဒီး တၢ်လိၣ်ဂုၤဂၤတဖၣ်အဂီၢ် ကယံာ်၀ဲခံသီဃၣ်ဃၣ်ၣ် ပှၤစိာ်တၢ်သးခုကစီၣ်တဖု လဲၤတုၤ၀ဲၣ်တဖၣ်လၢ ဟဲၣ်လံၣ်ကီးပတၣ်ယၢ်ခီယၢ်ခီလီၤႉ တၢ်ဆှၢထီၣ်ဆှၢလီၤအံၤအဃိ‚ လၢပှၤဘၢ်၀ိၢ်ဖိတဖၣ်အဂီၢ် တၢ်အီၣ်တၢ်အီ‚ တၢ်ကူစါကသံၣ်ကသီၣ် အိၣ်၀ဲအဂ့ၢ်အဂီၢ် ကျဲအိၣ်ထီၣ်၀ဲန့ၣ်လီၤႉ တၢ်ဒုးသ့ၣ်ညါစ့ၢ်ကီးအ၀ဲသ့ၣ်လၢ ယ့ၣ့်ှှူးအဂ့ၢ်လီၤႉ ခဲအံၤၣ် အ၀ဲသ့ၣ်သး၀ံၣ်ဖှိၣ်သကိး အပှၤကလုာ် လုၢ်လၢ်ထူသနူတၢ်သး၀ံၣ်လၢ လံာ်ဖျၢၣ် ဘၣ်ဃးတၢ်စံးထီၣ်ပ့တၢၤယွၤ အမ့ၢ်အတီ ထဲတဂၤအဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤႉ တၢ်သးခုကစီၣ် အကဘီယူၤအတၢ်လဲၤအံၤ ဒုးအိၣ်ထီၣ် တၢ်ဘၣ်ထွဲလၢအကါဒိၣ်နီၢ်မးန့ၣ်လီၤႉ
ဖဲယ့ၣ့်ှှူးက့ၤထီၣ်ကဒါဆူ အပၢ်အိၣ်လၢမူခိၣ်န့ၣ် အ၀ဲမၤလိာ်တ့ၢ် အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်လၢ ‘‘မၤသးဒ်န့ၣ်ဒီး လဲၤဒုးကဲထီၣ် ပှၤအကလုာ်တဖၣ်ခဲလၢာ် လၢယပျဲၢ်ယဘီၣ်တက့ၢ်ႉ ဒီးဘျၢအီၤလၢ ပၢ်‚ ဖိခွါဒီးသးစီဆှံအမံၤပူၤတက့ၢ်’’ (မး ၂၈း၁၉) လီၤႉ တၢ်မၢ လီၤဖးဒိၣ်အံၤ အိၣ်ဂၢၢ်ကျၢၤဒံးအဖၢမုၢ်ဒံးၣ် ပတနၢ်ဟူဘၣ်ဒံးဘၣ်ႉ အါစုအါဘျီအ၀ဲသ့ၣ်န့ၣ် အိၣ်ဆိးဒၣ်လၢ ပသိးပကျါလီၤႉ…
မၤဖျါစှၤလီၤမူခိၣ်သီၣ်ဂီၤအကတီၢ်လၢအတဂ့ၤ
လံၣ်စၢ် အဲၣ်ဒိးကျဲလၢကမၤစှၤလီၤ မူခိၣ်သီၣ်ဂီၤကတီၢ် အတၢ်တဂ့ၤတဘၣ်လီၤႉအဃိ တၢ်ဂိၢ်ထီၣ်သီအါကတီၢ် အတၢ်မၤဃံလၤလၢအထံၣ်ဘၣ်၀ဲန့ၣ် လီၤဂာ်ဘၣ်အီၤဒီး တၢ်မၤသံအမူးလီၤႉ တဘျီဘျီလၢ တၢ်လီၤပျံၤလီၤသးအုးဘၣ်အၢၣ် ပှၤလၢအဟဲသကိးတဖၣ် ထၢနုာ်လီၤ၀ဲဆူ အစရၠာစးီအပူၤလီၤႉ တၢ်ထၢနုာ်တနီၤ တမ့ၢ်တၢ်လၢ အဒိၣ်အမုၢ်ဘၣ်ဆၣ် ကဲထီၣ်တၢ်လီၤနံၤလီၤအ့ ‘‘တိၤတၢ်’’ (ိသသိူငညါ) ‚ တ့လီၤဆီဒၣ် ဘၣ်၀ံတၢ်ကၢၣ် အသး အကတီၢ်အခါ ‘‘အဒိ‚ တနီၤမ့ၢ်ကျိၤကျဲလၢအနီၢ်နီ‚ ဟံၣ်လၢအလၢၤတဖျၢၣ်‚ သိလ့ၣ်လၢအမၤတၢ်’’လီၤႉ တၢ်အိၣ်ဒံးတနီၤလၢအမ့ၢ်တၢ်လၢအမၤသးအုးပှၤလၢအလီၤဂာ်ဒီး ပှၤလၢအသံတ့ၢ်၀ဲတဂၤအံၤ အမံၤလီၤႉ တၢ်သ့ၣ်ညါဆၢ‚ ဒီးပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်စံးဘျုးအထးပျံၤစးထီၣ်တရၠာစးံးအကျဲလၢလူၢ်ခ့သၣ်အလိၤလီၤႉ
လံာ်စံးထီၣ်ပ့တၢၤ ၁၀၄ ဟ့ၣ်ကပီၤ တၢ်ထုကဖၣ်ဆူယွၤ ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်သ့ၣ် တဖၣ်လၢ ပတပာ်သူၣ်ပာ်သးတဖၣ်လီၤႉ ကစၢ်ယွၤမၤထံထီၣ်ပၢၤလၢ အယွၤလီၤဆူ ကစၢၢ်ကဆူးလီၤႉ ‘‘ပှၤကွဲးထါသး၀ံၣ်တ့ၢ်၀ဲ’’ (စံး ၁၀၄း၁၀) ႉ ယွၤဒုးကဲထီၣ် နီၣ်ဧိၤမံၤဧိၤ လၢ ဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိအဂီၢ်‚ ဒီးဘုဧိၤ‚ ဟုဧိၤလၢ ပှၤကညီမၤတၢ်အဂီၢ် (စံး ၁၀၄း၁၄) လီၤႉမုၢ်နၤစ့ၢ်ကီး ဒ်သိးနကထံၣ်ဃံလၤ၀ဲလီၤႉ မၤတၢ်ခံးတၢ်နၤၣ်…
တၢ်ကတိၤတဖၣ်လၢအိၣ်ကီၤ
ဖဲနံၣ်ကယၤ ၁၉ အခီၣ်ထံးန့ၣ် သီမၢး (စ) ခါ (လ) ဟ့ၣ်တၢ်ကွဲးအသးတဖၣ်ဆူ ကၠီ (န) စတီး မ့ (လ) ၣ်‚ ဘၣ်ဆၢၣ်ဘၣ်တီၤမ့ၢ်ဂ့ၤၣ် မ့ၢ်ခါ (လ) အတၢ်ကွဲးထဲတဘ့ၣ်ဧိၤလီၤႉ လၢ တအိၣ်ဒီးတၢ်သးတံာ်တာ်ဘၣ်န့ၣ် အ၀ဲကွဲးကဒီး အဆၢဒိၣ်တဖၣ်လၢ လီၤမၢ်လီၤႉ မ့ၣ်လၣ် အီၣ်ကွံာ် ဒုးအိၣ်ကတီၢ် တၢ်တဲနီၢ်နီၢ်တသ့ဘၣ်ႉ မ့ၢ်လၢအိၣ်တ့ၢ်ထီဃာ်လၢ အ၀ဲ အခိၣ်ပူၤအဃိလီၤႉ ခါ (လ) ဒုးကဲထီၣ်တ့ၢ်အတၢ်မၤလၢ တၢ်သ့ၣ်နီၣ်အမိၢ်ပှၢ်လၢ အမ့ၢ် ‘‘ြဖၣ်စ့ၣ်အတၢ်ပူထီၣ်ထီဒါတၢ်’’ (T့န Fမနညခ့ ှ ူနလသူကအငသည) လီၤႉ
လၢယူဒၤအဘီမုၢ်အတၢ်လီၤပှီၢ်ဘူးထီၣ်အဆၢကတီၢ်တဖၣ်န့ၣ် ယွၤစံးဘၣ် ၀ံယံးရၠာစးမံယၤၢ်လံာ်တထူဒီးကွဲးလၢအပူၤ လၢကယဲၢ်တၢ်ကတိၤလၢ ယကတိၤ တၢ်လၢ အံၣ်စရၠာစး့လးအဂ့ၢ်’’ (ယံး ၃၆း၂) လီၤႉ တၢ်ကစီၣ် ပာ်ဖျါထီၣ် ယွၤအတၢ်သးအိၣ် သးကညီၤလီၤႉ အတၢ်မ့ၢ်၀ဲဒၣ် ဒ်သိးအ၀ဲသ့ၣ်ကဃၣ်ကွံာ်လၢ အကျဲအၢဒၣ်၀ဲလၢကပူၤ ဒီးတၢ်မၤနၢၤပၢဆူၣ်အ၀ဲသ့ၣ်လီၤ (း၃)…
လၢ၀့ၢ်အချၢလၢ ပှၤသူၣ်ဒဲအလီၢ်လၢခိ
မုၢ်ယဲၢ်နံၤ မ့ၢ်ဖၠါအမုၢ်နံၤလၢ ၀့ၢ်ဖိလၢအအိၣ်လၢကီၢ်ကၣ်နၣ်ၣ်လီၤႉ ပူၤကွံာ်နံၣ်တဖၣ် လၢအလဲၤပူၤကွံာ်အလီၢ်ခံၣ်လီၤႉ အ၀ဲအစုဘိဒီးခီၣ်ဘိဖိတဖၣ် တူာ်ကွံာ် ခီဖျိတၢ်လိၤတဂ့ၤတၢ်ဆါၣ်လီၤႉ ပှၤတနီၤဟးဆှဲးအီၤလီၤႉ မ့မ့ၢ် ယမိၢ်တခီၣ်လီၤႉ ၀ံၤအလီၢ်ခံ အ၀ဲဟါမၢ်ကွံာ် ဒီးက့ၤအိၣ်လၢ ၀့ၢ်အချၢလီၤႉ
လၢပှၤအံၣ်စရၠာစး့လးဖိလၢ စိၤလၢညါအကတီၢ်ၣ်လီၤႉ တၢ်အံၤမ့ၢ် တၢ်အိၣ်သးတခါလၢ အလီၤသယုၢ်ထဲတဂၤဧိၤ ဒီးတၢ်သးခုတအိၣ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤႉ ပှၤ‘‘အံၣ်စရၠာစး့လးဖိအတၢ်သိၣ်တၢ်သီစံးပှၤ ဒ်သိးအံၤလၢ က ‘‘ဘၣ်အိၣ်၀ဲဆိး၀ဲတဂၤဃီ’’ (၃ မိၤဒီး ၁၄း၄၆) လီၤႉ တၢ်အိၣ်လၢပှၤသူၣ်ဒဲအချၢ မ့ၢ်စ့ၢ်ကီး တၢ်လီၢ်လၢတၢ်ထူးထီၣ်ကွံာ် ဂီၤဖံး ဒီးတၢ်လုၢ်လၢ မ့ၣ်အူအလီၢ် (၄း၁၂) န့ၣ်လီၤႉ တၢ်ဘၣ်အိၣ်လၢဒဲက၀ီၤအချၢ တမ့ၢ်တၢ်လီၢ်လၢနကအဲၣ်ဒိးအိၣ်၀ဲဘၣ်န့ၣ်ဘၣ်ႉ
တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီနီၢ်နီၢ်လၢ အနးဒီးဆူၣ်ကိၤ သါနုာ်တၢ်မူဆူ တၢ်ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်ဂ့ၢ်လၢအဘၣ်ထွဲဒီး ကစၢ်ယ့ၣ့်ှှူးလၢ လံာ်ဧ့ၤ့ဘံၤ ၁၃ လၢ အမ့ၢ် ‘‘မ်ပ၀ံပစိာ် အတၢ်ဒုၣ်ဒွဲၣ်ဒီး လဲၤဃီၤဆူအအိၣ်လၢ ပှၤသူၣ်ဒဲအလီၢ်လၢခိတက့ၢ်’’ (း၁၃) ႉ ကစၢ် ယ့ၣ့်ှှူး ဘၣ်တၢ်ပျၤထီအီၤလၢ ပဲတရၠာစးီအခိလၢယ့ှူၤ့ှှလ့ၣ်ၣ်လီၤႉ
ဒ်ပမ့ၢ်ပှၤကူပှၤကညီအသိး…